შაბათი, ივლისი 5, 2025
16.8 C
Tbilisi
spot_img
მთავარიანალიტიკა"საქართველოს აგრარული სექტორი სასურსათო უსაფრთხოების მინიმალურ ნორმებსაც კი...

“საქართველოს აგრარული სექტორი სასურსათო უსაფრთხოების მინიმალურ ნორმებსაც კი ვერ აკმაყოფილებს” – ალექსი ნონიაძე

საინფორმაციო სივრცე იმდენად პოლიტიზირებულია, რომ სოციალური და ეკონომიკური საკითხები ხშირად ჩვენი ყურადღების მიღმა რჩება.

მაისის თვის დასაწყისში ყველამ ერთად ვიხილეთ მეხორბლეების აქცია. მავანმა შეიძლება იფიქროს, რომ დღეს აქციებით ვერავინ ვერავის ვერ გააკვირვებს… და რით იყო იგი საყურადღებო?

ხორბალი და კერძოდ პურის ფქვილი, სასურსათო უსაფრთხოების თვალსაზრისით, ერთ-ერთი სტრატეგიული პროდუქტია, რომელზეც დამოკიდებულია არამარტო ფიზიოლოგიური მოთხოვნილებები (მასლოუს პირამიდა), არამედ ქვეყნის ეკონომიკის ფუნქციონირება (პურზე მაღალი ფასი სექტორულ ინფლაციას იწვევს) და მოსახლეობის თავდაცვისუნარიანობა (მტრისთვის წინააღმდეგობის გაწევის უნარი). ამიტომ ნებისმიერი განვითარებული სახელმწიფოს მთავარ ამოცანას საკუთარი მოსახლეობის პურპროდუქტებით უწყვეტი მომარაგება წარმოადგენს.

დასავლურ სახელმწიფოებშიც კი, სადაც დეცენტრალიზებული ეკონომიკის პრინციპების გამოყენებით მოთხოვნა-მიწოდების საბაზრო ძალები განსაზღვრავენ რა და რა რაოდენობით პროდუქცია უნდა აწარმოოს ქვეყანამ, ხორბალი გამონაკლისი შემთხვევაა. ბევრ ქვეყანაში სოფლის მეურნეობის ეს დარგი სახელმწიფო ბიუჯეტიდან დოტაციაზეა, რადგან სამხედრო აგრესიის შემთხვევაში მტერი უპირველესად სასურსათო-ლოგისტიკური ბლოკადის შექმნას ეცდება. ამის გამო ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ სახელმწიფოს თვითკმარი სასურსათო სისტემა და ხორბლის საკმარისი რეზერვები გააჩნდეს.

ჩვენთან რა მდგომარეობა გვაქვს ამ მხრივ. პრიორიტეტად გამოცხადებული აგრარული სექტორი არა მარტო ვერ განვითარდა (არ ხდება სოფლის მეურნეობის ნედლეულის მასიური წარმოება), არამედ, როგორც აღვნიშნეთ, სტრატეგიული პროდუქტის წარმოებაშიც კი ჩავარდნები გვაქვს. ამის მიზეზი სექტორის მართვის ძველი მოდელია, რომელიც ჯერ კიდევ საბჭოთა კავშირიდან მოგვყვება და ინერციით ვაგრძელებთ სვლას.

აგროსექტორის „დარაიონების“ მართვის პრინციპი თანამედროვე კონკურენტულ გარემოში არარელევანტური და მოძველებულია, არ პასუხობს თანამედროვე ბაზრის კონიუნქტურას, ასევე იმ გამოწვევებს, რაც ჩვენი ქვეყნის წინ სასურსათო უსაფრთხოების კუთხით დგას.

დიდი ხანია განვითარებული სახელმწიფოები საკუთარ ეკონომიკურ პოლიტიკას კლასტერული მოწყობის პრინციპით წარმართავენ, სადაც არამარტო სოფლის მეურნეობა ეკონომიკის სხვა დარგებთან ერთად არის ერთიანი სისტემის შემადგენელ ნაწილად განხილული, არამედ თავად აგრო სფეროში კლასტერული პრინციპით სხვადასხვა მიმართულებები (ერთწლიანი და მრავალწლიანი კულტურების წარმოება, მეცხოველეობა, მეფრინველეობა, მეფუტკრებაო და სხვა) არის გაერთიანებული.

სოფლის მეურნეობის თითოეული სექტორისთვის საჭიროა გადაიდგას შემდეგი ნაბიჯები:

  1. თითოეულ აგროკულტურაზე უნდა შეიქმნას დამოუკიდებელი კლასტერი, რომელშიც გაერთიანდებიან შემდეგი სუბიექტები: საჩითილე მეურნეობები, სამეცნიერო-კვლევითი ორგანიზაციები, ხარისხის კონტროლის ლაბორატორიები, ფერმერული და სამაცივრე მეურნეობები, კოოპერატივები, ასოციაციები (არასამთავრობო სექტორი), პროფილური კომპანიები (იმპორტიორები, ექსპორტიორები), პარლამენტის აგრარულ საკითხთა კომიტეტი, გარემოსა და სოფლის მეურნეობის სამინისტრო, მდგრადი განვითარებისა და ეკონომიკის სამინისტრო, ადგილობრივი თვითმმართველობები (სადაც აღნიშნული კულტურის მასიური წარმოება ხდება), მსხვილი სავაჭრო ობიექტები, საქსტატი, პროფილური კოლეჯები და უმაღლესი სასწავლებლები, კონკურენციის ეროვნული სააგენტო;
  2. თითოეული აგროკულტურის ღირებულების ჯაჭვი დეტალურადაა შესწავლილი, აღნიშნული კულტურის წარმოებისა და წარმოების პოტენციალისთვის შედგენილი უნდა იქნას გეოგრაფიული რუქა (ზონალური დაყოფის პრინციპით);
  3. კლასტერში მონაწილე სუბიექტებს შორის უნდა შემუშავდეს კომუნიკაციის და ინფორმაციის გაცვლის ეფექტური სისტემა;
  4. განსაკუთრებული ყურადღება უნდა დაეთმოს სეზონის დასაწყისში ინფორმაციის შეგროვებას ნათესი ფართობების შესახებ და მის საფუძველზე აუცილებლად უნდა გაკეთდეს წლის პროგნოზები მოსავლიანობასთან დაკავშირებით;
  5. შეფასდეს ექსპორტისა და იმპორტის პოტენციალი სასურსათო უსაფრთხოების კონტექსტში. გამოიყოს პრიორიტეტები, გაკეთდეს კონკრეტული აქცენტები.

მხოლოდ ამის შემდეგ, თითოეული კულტურისთვის და სოფლის მეურნეობის პროდუქტისთვის, ცალკე უნდა გაიწეროს განვითარების გეგმა და სტრატეგია, რის საფუძველზეც უნდა შემუშავდეს სოფლის მეურნეობის განვითარების, საძოვრებისა და მიწის მართვის, ირიგაციის და სხვა სტრატეგიები/კონცეფციები.

სოფლის მეურნეობაში ერთიანი ხედვისა და შესაბამისი პოლიტიკის გარეშე ყოველთვის აგრარულ სექტორში ჩამორჩენილი ქვეყანა ვიქნებით, რომელიც ხარისხიანი აგრო პროდუქტის მასობრივად წარმოებას ვერასოდეს შეძლებს. სანამ ზემოთ ჩამოთვლილ ნაბიჯებს არ გადავდგავთ, ასეთ პირობებში, სასურსათო უსაფრთხოებაზე საუბარი ზედმეტია.

ალექსი ნონიაძე

კომენტარები - დატოვეთ თქვენი მოსაზრება
spot_img

მსგავსი სტატიები

მიხეილ ყაველაშვილი საერთაშორისო საზღვაო ორგანიზაციის გენერალურ მდივანს არსენიო დომინგესს შეხვდა

პრეზიდენტმა მიხეილ ყაველაშვილმა საერთაშორისო საზღვაო ორგანიზაციის გენერალურ მდივანს, არსენიო...

“ამოსავალი წერტილი არის მშვიდობის შენარჩუნება, რასაც მოჰყვება ეკონომიკური განვითარება და კეთილდღეობა” – კახა კალაძე

თბილისის მერის კახა კალაძის განცხადებით, ხელისუფლებისთვის ამოსავალი წერტილი არის...

“ჩვენ შევუკვეთეთ ევროპული ღირებულებები და ჩამოგვივიდა ევროპული ექსტრემიზმი” – შალვა პაპუაშვილი

პარლამენტის თავმჯდომარე, შალვა პაპუაშვილი მწვავე პოზიციას აფიქსირებს ევროკავშირთან მიმართებაში...

“აზერბაიჯანსაც ომი უნდა?!” – გია ხუხაშვილი

გია ხუხაშვილის კონკრეტული პარალელი და (არა)რიტორიკული შეკითხვა: "ალიევივით ქვეყნის გამთლიანების...

spot_img

"პარალელის" გამოკითხვა

დღის პოპულარული

ამაყი მთების ქვეყანა

ბუნებას ამაყი მთებისა და მიუვალი კლდეების სახით აქვს თავისი...

“მართლა სადაც ვიწროა იქ უნდა გაწყდეს” – ნანუკა ჟორჟოლიანი

"ნანუკას ფონდის" ხელმძღვანელი, ჟურნალისტი, საავტორო გადაცემის წამყვანი ნანუკა ჟორჟოლიანი...

“მონა ღვთისა რომ დავუძახო, მაინც მიჩივლებს?” – ელისო კილაძე

"ქართული ოცნების" ლიდერების - მარიამ ლაშხის, მამუკა მდინარაძის და...

“ქოცნო, ჩამოგენგრათ პროპაგანდა” – დავით ქაცარავა

ანტისაოკუპაციო მოძრაობის ლიდერი, დავით ქაცარავა სოციალურ ქსელში სტატუსს აქვეყნებს,...

“ივანიშვილზე ეს კანონი არ ვრცელდება. ხოდა, მიეძალეთ ბ–ნ ბიძინას და მის კარგებს/კეთილებს” – ნინო...

ტელეკომპანია "კავკასიას" გენერალური დირექტორი, ნინო ჯანგირაშვილი, სახელმწიფო პოლიტიკური პირის,...